Św. Jakuba Apostoła – niedziela po 25 lipca

• czwartki 20.15-21.00

Pierwsze wzmianki o Dzierzążnie pochodzą z końca XIII i pocz. XIV w. w postaci: Zirinsna, Zerinssna, Zyrinsna oraz Gossilsdorf. Później od XV w. nazwę zapisywano jako: Dzierzązno Dzierondzno, Dzierzążno. Nazwa pochodzi dawnego określenia „dzerżęga” w znaczeniu rzęsa wodna, co nawiązuje do licznych stawów i oczek wodnych na terenie wsi, które bywają pokryte rzęsą.

Po 1275 r. w czasach księcia pomorskiego Mściwoja II teren Dzierzążna został przekazany biskupowi włocławskiemu Albierzowi (1275 – 1283), który lokował tu osadę na prawie polskim na tzw. surowym korzeniu (teren nie objęty osadnictwem). W 1282 r. książę Mściwoj II przekazał biskupowi istniejącą już na prawie polskim osadę Gogolewo, odbierając ją niejakiemu Michałowi za wspieranie Brandenburczyków.

Na pocz. XIV w. w czasach rządów biskupa włocławskiego Gerwarda (1300 - 1323) zmieniono lokację Dzierzążna i Gogolewa z prawa polskiego na chełmińskie.

Parafia została założona przez biskupów włocławskich na pocz. XIV w. i obejmowała obszar nadany im przez książąt pomorskich, położony w ziemi tymawskiej terra Thymww, pomiędzy Wierzycą i Jonką, czyli obejmowała dzisiejsze Dzierzążno, Gogolewo, Brodzkie Młyny i Polskie Brody. Wtedy na wzgórzu postawiono murowany kościół wykonany w stylu gotyckim, który służył wiernym. Patronem parafii prawdopodobnie od początku istnienia był św. Jakub Większy. Od 1309 r. parafia znajdowała się w państwie zakonu krzyżackiego i na terenie jego jednostki administracyjnej – komturstwa gniewskiego. Natomiast pod względem podziałów kościelnych od założenia należała do diecezji włocławskiej (kujawskiej), archidiakonatu pomorskiego i dekanatu świeckiego, a od pocz. XV w. do dekanatu nowskiego.

Podczas wojny polsko – krzyżackiej i po klęsce krzyżaków pod Grunwaldem w końcu lipca 1410 r. na terenach pomorskich, w tym w Dzierzążnie, pojawiły się zwycięskie wojska, króla Polski Władysława Jagiełły.

W latach 1454 – 1466 trwała wojna pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim. Wieś bardzo ucierpiała, a kościół został zniszczony. Po jej zakończeniu  w 1466 r. Dzierzążno wraz z Pomorzem wróciło do Polski. Parafia pozostała nadal własnością biskupów włocławskich. Zniszczony kościół odbudowano dopiero ok. 1570 r. w okresie rządów biskupa włocławskiego Stanisława Karnkowskiego (1520 – 1603). O postawieniu nowego kościoła wizytator biskupi w 1583 r. pisał: Kościół murowany, nie tak dawno zbudowany od nowa, częściowo począwszy od fundamentów.

Gogolewo, Morzeszczyn

• ks. Piotr Kaglik (1945-1949)
• ks. Jan Grzembka (1949-1958)
• ks. Mieczysław Kościłowicz (1958-1961)
• ks. Apolinary Wróblewski (1961-1969)
• ks. Jan Jażdżejewski (1969-2005)

• ks. Feliks Filcek